80 GODINA HALIJARD MISIJE U ČIKAGU: Sjetili se herojskih dana Srba i Amerikanaca, Rod Blagojević obećao da će skočiti iz aviona!

Sinoć je u Čikagu Fondacija Halijard misije proslavila 80 godina od početka operacije u kojoj su srpski narod i jedinice Jugoslovenske vojske u otadžbini, pod komandom generala Dragoslava Mihailovića, spasili preko pet stotina američkih i savezničkih avijatičara tokom 1944.godine, što je ujedno bila i najveća spasilačka akcija u Drugom svetskom ratu.

Čelni ljudi ove organizacije, zajedno sa uvaženim gostima iz diplomatskog i poslovnog miljea srpsko-američke zajednice, podsjetili su se ovom prilikom akcije u kojoj su srpski seljaci i vojnici, rizikujući živote pod njemačkom okupacijom, tokom ljeta 1944.godine, sa dvije lokacije, Pranjana u Srbiji i Boljanić polja u Republici Srpskoj, uz pomoć američke avijacije i OSS (današnja CIA) uspjeli da na sigurno tle prebace stotine američkih i britanskih pilota i avijatičara.

Podsjećajući na te dane predsjednik Halijard fondacije Džon Kapelo, potpukovnik američke avijacije u penziji, istakao je koliko je važno očuvati sjećanje na taj podvig kao temelj budućih odnosa Srbije i Sjedinjenih država.

-Kad smo pokrenuli Fondaciju suočili smo se sa dva problema. Ni Srbi ni Amerikanci nisu znali za ovaj istorijski podvig, a u Srbiji smo se suočili sa dodatnim problemom, pošto je u vrijeme komunizma ova pričaj događaj bio skrajnut i namjerno zaboravljen, zbog učešća četničkih snaga u njemu. Uspjeli smo tokom prethodnih 8 godina, koliko Fondacija postoji, da se izborimo da država Srbija 21.septembar uvrsti u kalendar zvaničnih praznika, kao i da priča o Halijard misiji završi u udžbenicima iz kojih uče srpska djeca. Danas o Halijardu znaju mnogi Srbi i Amerikanci, ali mi se ne zadovoljavamo i na tome nećemo stati, istakao je Kapelo, inače bivši vojni ataše u ambasadi SAD u Beogradu, gde je prvi put i saznao za Halijard misiju.

Član Upravnog odbora Fondacije Halijard Ranko Ristić prethodnih se godina posvetio pronalaženju porodica američkih avijatičara čiji su očevi i djedovi spašeni tokom Misije Halijard.

-Uspjeli smo da pronađemo veliki broj potomke avijatičara širom Amerike, oni su učestvovali u našim skupovima, a neki od njih prethodnih su godina bili naši gosti u Memorijalnom centru u Pranjanima, gdje su se susreli sa ljudima i porodicama koji su pomagali i brinuli o njihovim precima. Bilo je tu i mnogo emotivnih momenata, suza…Jedini crni pilot koji je evakuisan tokom Halijard misije, Džejms Voker, svojevremeno je, prije povratka u Ameriku, svoje čizme dao tada 14-godišnjem dječaku Radoljubu Jankoviću. Ove godine je Vokerov sin Kenet otišao u Srbiju i donio na poklon Radoljubu nove čizme i to je zaista bio prizor koji ću pamtiti cijeli život, prisjetio se Ristić, čija je kompanija Zastava Arms USA bila i glavni sponzor događaja, i dodao:

LEP POVOD: Ranko Ristić (desno) sa diplomatama iz Kanade, Egipta i BiH

-Srbija i Amerika imali su teške trenutke u diplomatskim odnosima poslednjih 30 godina, ali su prethodno bile saveznice u dva svjetska rata, a srpska je zastava jedna od retkih koja se vijorila na Bijeloj kući. Sjećanja na srpske i američke heroje iz Halijard misije treba da nam budu zalog da obnovimo pokidane veze, vratimo povjerenje i gradimo zajedničku budućnost kao prijatelji i saveznici.

Proslavi su prisustvovali konzul žeran i vicekonzul Republike Srbije Andrija Zečević i Aleksandar Đorđević, te generalni konzul Bosne i Hercegovine u Čikagu Tatjana Telić, koja se obratila skupu, a u izjavi za Serbian Times rekla sljedeće:

-Ovo je lijep povod da se prisjetimo herojske akcije u kojoj su Srbi, koji su uvijek bili na pravoj strani istorije, rizikovali svoje živote pod njemačkim okupatorom u Srbiji i Bosni i Hercegovini, ne bi li spasili američke i savezničke vojnike. To je gest dostojan divljenja i dobar zalog budućih odnosa srpskog i američkog naroda i naših država. Drago mi je i što Republika Srpska na Boljanić polju zvanično obilježava ovaj istorijski događaj i čuva tu važnu i vrijednu uspomenu.

DIPLOMATIJA I ISTORIJA: Konzul Telić (lijevo) i diplomate iz Kanade, Srbije i Egipta sa članom Uprave Halijard misije Dariom Kerkezom

Skupu su takođe prisustvovali i generalni konzuli savezničkih zemalja iz Drugog svjetskog rata, Kanade i Egipta, Medlen Fereira i Nada Draz, potpredsjednik Udruženja Srba iz Republike Srpske u Čikagu, Željko Živak, kao i predsjednik Uprave crkve Svetog Save iz Milvokija, Miroslav Jović.

Specijalni gost večeri bio je bivši guverner Ilinoisa Rod Blagojević, koji je i do sada podržavao Halijard misiju, a ovog skupa će se svakako dugo sjećati i po još jednom detalju, za koji je rekao da će mu iz korijena promijeniti život.

Naime, nakon što je završeno obraćanje gostiju i domaćina, Ranko Ristić je najavio aukciju zastave Halijard misije sa kojom je prethodno skočio iz aviona sa visine od 10.000 stopa.

-Najbolji srpski padobranac sa preko 18.000 skokova, Slobodan Babović, u čijoj sam padobranskoj školi Wisconsin Skydiving Center pobijedio svoj strah od visine, sve zbog Halijard misije, odlučio je da daruje dva skoka za one koji pobijede na aukciji za ovu zastavu, istakao je Ristić, nakon čega je počelo licitiranje.

U licitaciji je pobijedio srpski biznismen iz Čikaga Filip Milivojević, vlasnik kompanije Denver Cargo Inc, koji je ponudio iznos od 3,200$, ali pod uslovom da sa njim skoči i guverner Rod Blagojević, koji je nakon malo premišljanja odklučio da prihvati ponudu, uz komentar:

SKOK SA GUVERNEROM: Filip Milivojević (lijevo) pobedio na licitaciji, ali sa uslovom

-Ovo će biti nešto najluđe što sam uradio u životu, bolje bi mi bilo da sam se vratio u zatvor, našalio se Blagojević na sopstveni račun.

UZ RAKIJU ĆE MU I SKOK LAKŠE PASTI: Blagojević sa Džordžom Božićem

Pošto je padobranska sezona za ovu godinu završena, Serbian Times će u aprilu biti na licu mjesta u Viskonsinu i ekskluzivno snimati ove skokove.

Ristić se u ime Halijard fondacije na kraju oficijelnog dijela prijema zahvalio i ostalim sponzorima, Vinariji Savić, te Zarić rakiji i kompaniji koja je distribuira, Božić Imports, kao i školi letenja Slobodana Babovića Wisconsin Skydiving Center.