Ambasador BiH u Mađarskoj Biljana Gutić Bjelica izjavila je da manifestacija “Srpski dani” – Mjesec srpske kulture u Mađarskoj, koja počinje 12. septembra, ima veliki značaj za srpski narod i posvećena je srpskoj kulturi i duhovnosti.
Gutić Bjelica je navela da se ova manifestacija održava drugu godinu zaredom, sa težnjom da postane tradicionalna, u organizaciji Eparhije budimske i pod pokroviteljstvom predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika, koji će i ove godine otvoriti “Srpske dane”.
Ona je podsjetila da su održavanje jedne ovakve manifestacije u trajanju od mjesec dana inicirali predsjednik Dodik i Njegovo preosveštenstvo mitropolit budimski Lukijan.
– Značaj ove manifestacije za srpsku zajednicu je ogroman, jer je to prilika da se okupi naš narod i umjetnici iz različitih oblasti iz Republike Srpske i Srbije. Cilj je da se nizom sadržajnih programa iz oblasti duhovnosti, kulture i nauke predstavi srpski narod u različitim kulturno-umjetničkim i naučnim oblastima – naglasila je Gutić Bjelica.
Prema njenim riječima, srpska zajednica u Mađarskoj je veoma konsolidovana, postoje osnovna škola i Gimnazija “Nikola Tesla” sa dugom tradicijom koje pohađaju i djeca iz Republike Srpske.
Ona je rekla da zemlja domaćin, Mađarska, sa puno pažnje i pozitivnih reakcija dočekuje ovaj događaj, a svojim prisustvom visoki funkcioneri daju maksimalnu podršku ovoj manifestaciji.
– Izuzetno nam je drago i velika nam je čast da i Mađari, bez obzira na to da li znaju srpski jezik ili ne, posjećuju ovu manifestaciju, a interes mađarske javnosti je rezulat više faktora – prije svega, Srbi su na ovim prostorima prisutni od 17. vijeka, ali pojedini istorijski nalazi govore čak i iz vremena Svetog Save. Ono što je posebno važno sačuvali su jezik, pismo, vjeru, kulturu i tradiciju – istakla je ambasador BiH u Mađarskoj.
Ona je podsjetila da su Srbi, prema mađarskom Ustavu iz 2011. godine, jedna od 13 priznatih nacionalnih manjina, što znači da imaju pravo na svoju samoupravu, bogosluženje i školu na maternjem jeziku, kao i predstavnika u parlamentu Mađarske.
– Na sve to, a što je svakako vrijedno spomenuti, imamo odlične političke i ekonomske odnose sa Vladom Mađarske koji su inicirani izuzetnim ličnim razumijevanjem između predsjednika Dodika i premijera Mađarske Viktora Orbana – rekla je Gutić Bjelica.
Ona je istakla da je za Republiku Srpsku najznačajniji događaj na ovoj manifestaciji izložba slika na kamenu “Heroji Hercegovine”, koja je posvećena ustanicima čuvene Nevesinjske puške iz 1875. godine, a biće otvorena 24. septembra u Budimpešti.
Gutić Bjelica je navela da je autor izložbe slikar Biljana Ristić iz Nevesinja, koja živi i radi u Novom Sadu, a postavka je vlasništvo Opštine Nevesinje, kojoj je zahvalila za ustupljenu postavku.
Otvaranje manifestacije “Srpski dani” – Mjesec srpske kulture u Mađarskoj planirano je 12. septembra u 18.00 časova, kada će u Srpskom crkvenom muzeju u Sentandreji biti otvorena i izložba “Uroš Predić u Sentandreji”.
Posjetiocima izložbe biće predstavljene slike Uroša Predića koje su u posjedu Eparhije budimske i prateća foto-dokumentaciona izložba.
Promocija dokumentarnog filma “Optacija” i otvaranje izložbe o optaciji Srba iz Mađarske u Kraljevinu SHS (1923-1924) biće održana 14. septembra u 18.00 časova u  Tekelijanumu u Budimpešti, zadužbini koju je osnovao Sava Tekelija 1838. godine u Pešti, sa ciljem da se u njoj školuju siromašni i najbolji srpski đaci i studenti iz svih krajeva gdje su živjeli Srbi.
Prema programu manifestacije, koncert simfonijskog orkestra “In honorem sancti servitii” biće održan 22. septembra u čast jubileja 40 godina arhijerejske službe mitropolita budimskog Lukijana, a nastupiće Filharmonija mladih Isidor Bajić (Novi Sad), Hor Sveti Stefan Dečanski i Vokalni studio Orfelin (Novi Sad) pod upravom profesora Tamare Adamov Petijević.
Koncert će biti održan u Koncertnoj palati Vigado u Budimpešti sa početkom u 19.00 časova.
Izložba “Nevesinjska puška – portreti ustanika”, autora Biljane Ristić, posvećena Hercegovačkom ustanku 1875. godine poznatom kao Nevesinjska puška biće otvorena 24. septembra u Biblioteci Tekelijanuma u 19.00 časova.
DIS teatar mladih iz Banjaluke predstaviće se publici 4. oktobra sa predstavom “Mali vitez”. Predstava će biti odigrana u Srpskom pozorištu u Mađarskoj sa početkom u 19.00 časova.
Izložba likovne kolonije “Krug” i zatvaranje manifestacije “Srpski dani” planirano je 5. oktobra u 19.00 časova u Galeriji “Krug” u Tekelijanumu. Tom prilikom posjetiocima će se obratiti predstavnici Eparhije budimske, amabasada BiH i Srbije u Mađarskoj.
