Kompanije iz Bosne i Hercegovine duguju za poreze milijarde KM, pokazuju posljednji izvještaji poreskih uprava Federacije BiH i Republike Srpske.
Tako je, prema podacima Poreske uprave Federacije BiH, u FBiH na kraju trećeg kvartala 5.109 privrednih subjekata imalo dug po osnovu poreza, doprinosa, taksa i drugih naknada veći od 50.000 KM, a njihov ukupan dug iznosi više od 2,67 milijardi KM.
Za poreze najviše duguje firma „Željeznice FBiH“, koja je zaključno sa 30. septembrom ove godine dužna 161.753.582 KM.
Rudnik mrkog uglja Kreka za porez duguje 159.935.035 KM, dok Rudnik Zenica ima dug od 140.639.449 KM.
Među najvećim dužnicima je i Rudnik Breza, čiji je saldo duga na kraju septembra iznosio 125.617.832 KM.
Univerzitetska klinička bolnica Mostar je dužna 115.108.984 KM, a sarajevski „Gras“ 112.860.333 KM.
Rudnik Kakanj ima dug za porez u iznosu od 102.877.237 KM, a sarajevska „Hidrogradnja“ u stečaju za porez duguje 66.637.653 KM.
Željezara Zenica u stečaju duguje 46.627.086 KM, a Rudnik mrkog uglja „Abid Lolić“ 48.861.143 KM.
Sa druge strane, 100 najvećih dužnika u Republici Srpskoj za poreze duguje ukupno 289.938.942 KM.
Najveći dužnik je Fabrika cijevi UNIS iz Dervente u stečaju sa oko 16.190.508 KM duga.
„Elektroprivreda Republike Srpske“ za porez duguje 12.923.976 KM, a „Dobojputevi“ u stečaju 11.700.832 KM.
„Nova DI Vrbas“ iz Banjaluke je dužna 10.454.558 KM, a „Kosmos“ 8.334.739 KM.
„Neimarstvo“ iz Trebinja, koje je u stečaju, duguje 7.660.355 KM, a „Farmland“ iz Nove Topole kod Gradiške, koji je takođe u stečaju, dužan je 7.057.018 KM.
Banjalučki „Jelšingrad“ je dužan Poreskoj upravi RS 6.923.058 KM, Dom zdravlja Trebinje 6.235.972 KM, a listu najvećih 10 dužnika u Srpskoj za poreze zatvara „Nova forma“ iz Doboja, koja je dužna 5.391.887 KM.
Ekonomista Igor Gavran smatra da bi naplata poreza sigurno mogla i morala biti bolja, a posebno je apsurdno što se dozvoljava javnim preduzećima da gomilaju dugove.
„Naravno, uprave tih preduzeća nikad ne odgovaraju ni za šta jer su politički imenovane. Primjer ‘Željeznica’ u Federaciji BiH je idealan jer, evo, već mjesecima imamo prekid pruge u Jablanici i potpuno nenormalno ponašanje i preduzeća i federalne vlade, koji i dalje nisu ni počeli, a kamoli završili sanaciju, iako se gubici gomilaju i kod njih i kod ostatka privrede. I onda će i ovi dugovi za poreze biti veći poslije, ako firme nemaju sredstava. Vlasti se istovremeno u oba entiteta često hvale naplatom prihoda i rastom naplate. Dakle, oni koji plaćaju poreze se osjećaju kao idioti jer financiraju vlast koja se ne trudi naplatiti porez od drugih“, naglasio je Gavran.