Odlazeći predsjednik SAD Džo Bajden je, prema riječima izvora, dao zeleno svjetlo Ukrajini da koristi američke rakete za udare duboko unutar Rusije. To znači da Kijev sada ima “amin” Vašingtona da koristi ATACMS.
Ukrajina, prema riječima izvora, planira da izvrši te napade već u narednim danima. ATAMCS ima domet do 300 kilometara, a sada se postavlja pitanje šta bi to Ukrajinci mogli da gađaju na teritoriji Rusije.
Naime, na stotine poznatih vojnih i paravojnih objekata su u dometu ATACMS-a koje Ukrajina ima. Institut za proučavanje rata (ISW) objavio je još ljetos listu poznatih vojnih objekata kako bi ilustrovao u kojoj mjeri američka ograničenja na ukrajinsku upotrebu ATACMS-a ograničavaju sposobnost Ukrajine da udari na važnu vojnu infrastrukturu u Rusiji.
Anonimni visoki američki zvaničnici su sugerisali da preraspoređivanje ruskih borbenih aviona sa aerodroma u Rusiji u dometu ATACMS i mali broj ATACMS koje su SAD obezbijedile Ukrajini na neki način smanjuju valjanost ili važnost toga što su SAD konačno odobrile zahtjev Ukrajine.
“Politiko” je 23. avgusta izvjestio da je neimenovani visoki zvaničnik za nacionalnu bezbjednost Bajdenove administracije izjavio da su ruske snage pomerile neke objekte van dometa projektila Storm šedou i ATACMS koje je obezbijedio Zapad.
Neimenovani zvaničnik administracije je takođe navodno izjavio da su ruske snage pomerile 90 odsto aviona koji izvode udare kliznim bombama iz ruskog vazdušnog prostora dalje od aerodroma u dometu projektila “Storm šedoua ” i ATACMS.
Ipak, šesnaest ruskih vazdušnih baza nalazi se u dometu ukrajinskog ATACMS-a u Rusiji. To što su Rusi navodno pomjerili avione iz thih vazdušnih baza ne umanjuje važnost dozvoljavanja Ukrajini da koristi ATACMS protiv stotina drugih ruskih vojnih objekata.
Nije poznato koliko tačno Ukrajina ima ATACMS-a, ali je poznato da im je u dometu najmanje 245 ruskih ciljeva. ISW je ranije naveo da maksimalni domet ukrajinskih HIMARS-a, koji SAD dozvoljavaju Ukrajini da koristi u Rusiji pod ograničenim okolnosti – obuhvata 20 ovih objekata.
Najmanje 225 poznatih objekata je u dometu ATACMS-a, ali ne i u dometu HIMARS-a. Najmanje 209 od 245 poznatih ruskih vojnih objekata u dometu ATACMS nisu vazdušne baze.
Male su šanse da je ruska vojska povukla naoružanje iz svih 245 objekata, kao što je to učinila sa avionima.
U vrijeme kada je ISW proučavao potencijalne ciljeve u Rusiji, Institut nije uočio dokaze o pomjeranju vojnih sredstava iz većine pozadinskih oblasti Rusije. Masovno preraspoređivanje sredstava dalje od takvih objekata predstavljalo bi značajne izazove za rusku logistiku, a ni otvoreni izvori ni američki zvaničnici nisu ukazivali na to da su ruske snage učestvovale u takvim logističkim preokretima.
AP je svojevremeno citirao jednog ukrajinskog komandanta (jun 2024) koji je izjavio da bi ukrajinske snage mogle da udare na komandne tačke ruske brigade u velikom obimu ako SAD odobre ukrajinsku upotrebu ATACMS-a za napade na rusku teritoriju, ali trenutno ne mogu jer je Rusija rasporedila takve komandne i kontrolne elemente u područje udaljeno 100 do 150 kilometara od linije fronta – teritorija izvan dometa HIMARS-a, ali još uvijek u dometu ATACMS-a.
Takođe, treba napomenuti da na listi od 245 objekata nisu pobrojani različiti terenski kampovi i druge baze koje je ruska vojska podigla u blizini Ukrajine. Prema navodima ISW ova liste identifikuje samo dio svih vojnih objekata u dometu ATACMS-a, prenosi Telegraf.
“Štabovi puka, brigade i divizije navedeni na ovoj listi su uglavnom relevantni za to kako ovi objekti olakšavaju obuku i služe kao skladišta, pošto su borbene jedinice koje su ovdje obično stalno bazirane raspoređene u Ukrajini”, naveo je ISW u svojoj analizi.
Osim objekata gdje su smještene artiljerijske i pješadijske brigade, na udaru ATACMS-a su i skladišta vojne opreme i naoružanja, centri GRU-a, ali i ogranci FSB-a (Kurska, Rostovska, kao i oblast Voronježa), kao i skladišta goriva, vojne baze i drugo.
Šta je sve u dometu ATACMS-a, pogledajte na interaktivnoj mapi ISW-a.
