Naučnici veruju da su otkrili poreklo Crne smrti, odnosno kuge koja je pre više od 600 godina odnela nekoliko desetina miliona života u Evropi, Aziji i severnoj Africi.
Sredinom 14. veka dogodila se zdravstvena katastrofa koja se do danas smatra jednom od najznačajnijih epizoda u ljudskoj istoriji. Kuga se širila od Azije do Evrope gde je, procenjuje se, ubila skoro polovinu stanovništva tadašnjeg kontinenta, a poreklo bolesti do danas je ostalo kontraverzno uprkos tome što se njen smrtonosni oblik povukao iz Evrope do 18. veka.
I pored velikog napretka tehnologije, naučnici nisu mogli da utvrde poreklo ove opasne bolesti, sve do sada. Nove analize pokazuju da je kuga nastala u Kirgistanu u centralnoj Aziji početkom 1330-ih.
Tim naučnika sa Univerziteta Stirling u Škotskoj, nemačkih Instituta Maks Plank i Univerziteta Tubingen analizirao je stare uzorke DNK-a, i to iz zuba skeleta s groblja nedaleko od jezera Isik Kul u planinama na severu Kirgistana, piše BBC. Ta lokacija je odabrana pošto je primećen značajan rast broja sahrana u tom području između 1338. i 1339. godine.
Doktor Marija Spiru sa Univerziteta Tubingen je rekla da je tim sekvencirao DNK sa sedam skeleta. Analizirali su zube jer oni sadrže krvne sudove, pa postoji velika šansa da se u njima otkriju patogeni nastali u krvi koji su mogli da izazovu smrt. Naučnici su kod tri skeleta otkrili yersiniju pestis, bakteriju koja može da izazove bubonsku kugu.
Crnu smrt su proširili ljudi, ne pacovi
Doktor Filip Slavin, istoričar sa Univerziteta Stirling je rekao da ova studija daje odgovor na jedno od “najvećih i najfascinantnijih pitanja u istoriji i određuje gde i kad je najzloglasniji ubica ljudi u istoriji započeo svoj pohod”.
Istraživanje ima neka ograničenja, uključujući vrlo mali uzorak. Doktor Mihal Knap sa Univerziteta Otago na Novom Zelandu, koji nije bio uključen u istraživanje, pohvalio je vrednost ovog otkrića, ali i napomenu da bi podaci sa mnogo više osoba, iz različitih perioda i regiona, pomogli da se razjasne podaci koji postoje i šta oni znače.
Istraživanje je objavljeno u časopisu “Nature” pod nazivom “Izvor Crne kuge u 14. veku u Evroaziji”.
Šta je bubonska kuga?
Kuga je potencijalno smrtonosna zarazna bolest koju uzrokuje bakterija yersinia pestis, koja živi u nekim životinjama, uglavnom glodarima, kao i u buvama na njima.
Simptomi bolesti najčešće uključuju bolne i otečene limfne čvorove u preponama i pod pazuhom. Između 2010. i 2015. godine dijagnostifikovano je 3.248 slučajeva kuge u svetu, uključujući 584 smrtna slučaja.
Kugu su zvali i Crna smrt jer izaziva crne gangrene i odumiranje delova tela poput prstiju.
(N1)
